اهمیت دما در ضدعفونی سالن مرغداری

ترکیبات ضدعفونی‌کننده به منظور از بین بردن پاتوژن‌ها در سالن‌های پرورش و تولید طیور استفاده می‌گردد. انواع متفاوت از ترکیبات ضدعفونی کننده با مکانیسم‌های متفاوتی، در فرایند ضدعفونی سالن مرغداری، باکتری را غیر فعال و یا از بین می‌برند. این اثربخشی به عوامل متفاوتی بستگی دارد. از جمله این عوامل می‌توان به مکانیسم اثر، دما، سختی آب، pH و وجود ترکیبات آلی اشاره نمود. دمای محیط و آب رابطه‌ی مستقیمی با اثربخشی ترکیب ضدعفونی‌کننده داشته که معمولا به آن توجه نمی‌گردد. محصولات تجاری متفاوت که با عنوان وسیع‌الطیف در بازار یافت می‌شوند آزمایشات اثربخشی خود را تحت استاندارد خاص و در دمای 25 درجه سانتی‌گراد انجام می‌دهند. به همین دلیل با افزایش و یا کاهش دما اثربخشی این محصولات کاهش می‌یابد. فعالیت ضدعفونی کننده در دمای پایین مهم‌تر از دمای بالا بوده زیرا حداکثر دمای فارم‌های پرورش و تولید ممکن است حدود 30 درجه سانتی‌گراد و یا بیشتر باشد که با افزایش عملکرد ترکیباتی مانند هدروژن پراکسید و پراستیک اسید همراه است. اما با کاهش دما به زیر 15 درجه علاوه بر کاهش تحرک ملکولی و آنتالپی نیز کاهش یافته و واکنش ترکیبات بایوسید با محل اثر به شدت کاهش می‌یابد و فرایند ضدعفونی سالن مرغداری ممکن است به درستی صورت نگیرد.

 

به عنوان مثال برای ترکیبات آلدهیدی در دمای 4 درجه سانتی‌گراد حدود 4 برابر غلظت بیشتر نسبت به همین ترکیب در دمای 25 درجه مورد نیاز است. ترکیبات آلدهیدی با غلظت 1 درصد در دمای 20 درجه سانتی‌گراد بر انتروکوکوس موثر بوده اما با کاهش دما به 10 درجه سانتی‌گراد غلظت 8 درصد مورد نیاز است. در دمای 0 درجه سانتی‌گراد حتی با غلظت 10 درصد نیز ترکیبات اثربخشی فاقد اثربخشی بر انتروکوکوس فاسیوم می‌باشد. ترکیبات آلدهیدی اغلب با پلیمریزاسیون و دناتوره کردن پروتئین‌های باکتری اثربخشی خود را اعمال می‌کند و این واکنش کاملا وابسته به دما است. با افزایش دما سرعت دناتوره شدن پروتئین‌های باکتری افزایش یافته و با کاهش دما سرعت انجام این واکنش به شدت کاهش می‌یابد؛ اما ترکیبات اکسیدکننده (پراکسیدها) مانند پراستیک اسید و هیدروژن پراکسید در دمای پایین نسبت به ترکیبات آلدئیدی کاهش اثربخشی کم‌تری را محتمل می‌شوند. تولید رادیکال‌های آزاد و آسیب دیواره سلولی باکتری به صورت مجزا از دما تولید شده و تنها سرعت انجام واکنش کاهش می‌یابد. افزایش دما در ترکیبات پراکسید باعث افزایش سرعت واکنش گردیده و اثربخشی بیوسیدال افزایش می‌یابد اما پایداری ترکیب کاهش می‌یابد. اثربخشی در ترکیبات کلره بسیار متفاوت است. این تفاوت به علت نوع نمک و فرمولاسیون ترکیباب است. به عنوان مثال ترکیب کلر-اکسترا و هایپوکلین در دمای 20 و 45 درجه سانتی‌گراد کم‌ترین اثربخشی را از خود نشان داده در حالی که ترکیب هیپوکلریت سدیم در دمای 20 و 45 بیشترین اثربخشی را دارند. به حالت کلی ترکیبات کلره با انتقال الکترون به ملکول‌های آلی باکتری باعث تخریب آن‌ها می‌شود. بنابراین نرخ آنتالپی و آنتروپی بر انجام واکنش موثر است. به حالت کلی ترکیبات کلره فاقد پایدارکننده بوده و سرعت انجام واکنش در آن‌ها بسیار بالا است. البته ترکیبات کلرآمین از این قائده مستثنی هستند. ترکیبات فنوله از دیگر ترکیباتی هستند که بر اثر کاهش دما اثربخشی آن‌ها به شدت کاهش می‌یابد به صورتی که در دمای زیر 15 درجه نیازمند غلظت‌های بسیار بالا جهت اثر بخشی در ضدعفونی سالن مرغداری هستند.

اهمیت فرمولاسیون در اثربخشی ترکیبات بیوسید نسبت به دمای محیط

در ساخت یک محصول تجاری ترکیبات فعال محصول با فرمولاسیون منحصر به فرد تولیدکننده تولید می‌شوند. به عنوان مثال افزودن ترکیبات الکلی به ضدعفونی‌کننده می‌تواند از یخ‌زدگی محصول در دمای پایین جلوگیری کرده و یا افزودن گلیسرول باعث کمک به اثربخشی ضدعفونی‌کننده در دمای پایین می‌شود. در بسیاری از موارد فرمولاسیون نزد شرکت تولیدکننده به صورت محرمانه حفظ می‌گردد. بنابراین محصول ضدعفونی‌کننده صرفا ترکیب مواد اولیه و تولید محصول نهایی نیست. به عنوان مثال محصول Desogerme Microchoc GBD شرکت ACI با فرمولاسیون ویژه‌ی خود در دمای 4 درجه سانتی گراد در فرایند ضدعفونی سالن مرغداری اثربخشی خود را حفظ می‌کند. در حالی که محصولات مشابه حاوی گلوترآلدئید و ترکیبات چهارتایی آمونیوم در دمای زیر 15 درجه سانتی‌گراد دچار افت شدید اثربخشی می‌گردند. اثربخشی محصول Zix Virox و Aquazix Plus Ag نیز با فرمولاسیون منحصر به فرد خود نسبت به دمای محیط کمترین تاثیر را داشته و قادر به از زبین بردن پاتوژن‌ها در طیف وسیع دمایی هستند.

انتخاب صحیح ضدعفونی بر اساس نوع مصرف

به دلیل تاثیر دما بر انواع متفاوت ضدعفونی‌کننده در فرایند ضدعفونی سالن مرغداری، باید نوع محصول را بر اساس کاربرد مشخص کنید. برای نقاطی مانند حوضچه‌‌های ضدعفونی‌کننده که زیر نور آفتاب قرار دارند و مخصوصا در فصل بهار و تابستان بهتر است از Desogerme microchoc GBD استفاده کنید اما برای حوضچه‌های داخلی و ضدعفونی چکمه بین بخش‌های مختلف مرکز که دما کنترل شده است می‌توان از Zix Virox استفاده کرد تا علاوه بر اثربخشی بالا ضدعفونی به سرعت انجام شود. اگر فارم مجهز به سیستم حمام خودرو است به دلیل قرارگیری این سیستم در خارج از مرکز بهتر است از Desogerme Microchoc GBD در فصول گرم و از Zix Virox در فصول سرد استفاده کنید.

محصول Desogerme Microchoc GBD موثر بر پاتوژن‌ها در دمای 4 درجه سانتی گراد

شرکت ACI تولیدکننده‌ی محصول Desogerme Microchoc GBD در کشور فرانسه بر اساس استاندارد EN 1276 اتحادیه اروپا و محصول خود را در آزمایشگاه مرجع معرفی شده گواهی ISO در دمای 4 درجه سانتی گراد و در وجود ماده آلی آزمایش کرده است:

نتایج آزمایش فوق به شرح زیر است:

همانطوری که در نتایج آزمایش مشخص است، محصول Desogerme Microchoc GBD در دمای 4 درجه سانتی گراد و در حضور ترکیبات آلی بر باکتری‌های سودوموناس آئروژینوزا، اشریشیاکولی، استافیلوکوکوس ائوروس، انتروکوکوس هیرا، سالمونلا تیفی موریوم و لیستریا مونوسیتوژنز موثر است و در نتیجه گزینه خوبی برای استفاده در فرایندهای مختلف ضدعفونی سالن مرغداری می‌باشد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

منوی دسته بندی های خود را در تنظیمات سربرگ » موبایل » المنت منو موبایل » نمایش / مخفی » انتخاب منو مشخص کنید.
برای دیدن نوشته هایی که دنبال آن هستید تایپ کنید.

اطلاعیه

وبسمینار مدیریت سلامت کبد در طیور

دکتر امین علیرضایی

دکتر دامپزشک گرایش تغذیه

بررسی عملکرد طبیعی، بیماریهای شایع، راهکارهای درمانی

9 آذرماه 1403 - محل نمایشگاه های المللی شهر آفتاب