رعایت بهداشت فارم و استفاده از ضدعفونی کننده طیور در پرورش و تولید طیور برای پیشگیری از شیوع بیماری های طیور یکی مهمترین مراحل مدیریت صحیح مرغداری بوده که بر سود اقتصادی فارم تاثیر مستقیم دارد. با افزایش قیمت جوجه یکروزه و نهادههای خوراک طیور، به حداقل رساندن تلفات بر اساس بیماری های طیور بیش از پیش حائز اهمیت است. معمولا محیط دارای باکتری، ویروس، قارچ و اسپور باکتری/قارچ بوده اما تمامی این عوامل بیماریزا نیستند. عوامل پاتوژنها (عوامل بیماریزا) به میکروارگانیسمهایی گفته میشود که در صورت ورود به بدن پرنده (خوراکی یا تنفسی) در دوز مشخص باعث ایجاد بیماری طیور میشوند. البته دوز عفونتزایی پاتوژنها با یکدیگر متفاوت است؛ به عنوان مثال به مقادیر کمتری از سالمونلا در مقایسه با ای کلای جهت القای بیماری در پرندگان فارم مورد نیاز است. رعایت اصول امنیت زیستی با کنترل ورود میکروارگانیسمها از بروز بیماری های طیور درگله جلوگیری میکند. یکی از مهمترین و اصلیترین اصول امنیت زیستی پاکسازی و ضدعفونی بین دوره و در طول دورههای پرورش و تولید است. در پژوهش انجام شده در سال 2005 در دانشکده دامپزشکی دانشگاه کارولینای شمالی (لینک مقاله) نشان داده شد که شست و شوی سالن پرورش بدون ضدعفونی کننده طیور جهت جوجه ریزی کافی نبوده و عوامل بیماریزای باقیمانده در سالن قادر به ایجاد بیماری در گله هستند.
پاکسازی و ضدعفونی فارم
اصول کلی پاکسازی و ضدعفونی یکسان است. پاکسازی و ضدعفونی با استفاده از ضدعفونی کننده طیور به دو گروه بزرگ انتهایی (میان دوره) و استمراری (در طول دوره) تقسیم میگردد. جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقالهی پاکسازی و ضد عفونی استمراری سالن مرغداری و ضدعفونی ترمینال یا انتهایی مزارع پرورش و تولید طیور مراجعه کنید.
در مراحل پاکسازی معمولا توسط یک دترجنت اقدام به شست و شوی سالن و تجهیزات میگردد. مکانیسم عمل دترجنتها به این صورت است که با کاهش کشش سطحی میکروارگانیسمها را به صورت فیزیکی در محیط فارم دور میکند. حدود 95 درصد عوامل بیماریزای بیماری های طیور در این مرحله توسط آب و دترجنت شسته شده و از محیط فارم خارج میشوند. اما هنوز مقادیر قابل توجهی از عوامل بیماریزا در محیط وجود داشته و تنها با ضدعفونی از طریق ضدعفونی کننده طیور از بین خواهد رفت. مکانیسم عمل انواع ضدعفونی بر خلاف دترجنتها از بین بردن و کشتن مستقیم عوامل بیمازیزا در محیط است. همچنین بسیاری از نقاط در فارم قابل شست و شو نبوده و یا دسترسی به آن وجود ندارد و تنها توسط ضدعفونی طیور از بین خواهد رفت.
اهمیت ضدعفونی در بین دوره
ضدعفونی با استفاده از ضدعفونی کننده طیور بین دوره از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. جوجهها هنگام ورود به فارم باید با یک سالن عاری از عوامل بیماری زا چه در سطوح و چه در دانخوری و آبخوری رو به رو شوند. جوجهها به هنگام ورود سیستم ایمنی صعیفی داشته و معمولا واکسنهای مورد نیاز را دریافت نکردهاند. بنابراین با مقادیر کمتری از پاتوژنها بیمار میشوند. در صورت عدم ضدعفونی با محصولات ضدعفونی کننده طیور با کیفیت مانند Zix Virox و Microchoc تلفات غیر طبیعی بین هفته 2 تا 4 رو به رو میشوید. سیستم آبرسانی یکی نقاط مهم در سالن پرورش بوده که توجه کمتری به آن میشود. سیستم آبرسانی منشا آلودگیهای ناشی از آب آلوده و بیوفیلم بوده که حتما باید در بین دوره به صورت کامل ضدعفونی شود. از محصول Aquazix Plus Ag و Zix Virox میتوان جهت ضدعفونی و از بین بردن کامل بیوفیلم سیستم آبرسانی استفاده نمود.
اهمیت اصول ضدعفونی در طول دوره
ضدعفونی در طول دوره از چند منظر حائز اهمیت است:
ضدعفونی آب آشامیدنی طیور :
مطالعات نشان میدهد اکثر منابع آبی (چاه و سفرههای زیر زمینی سطحی) حاوی آلودگیهای کلیفرمی هستند. آلودگی آب منبع ذخیره آب و همچنین سیستم های آبخوری زنگولهای میتواند آب آشامیدنی طیور را آلوده کند. آلودگی آب آشامیدنی به معنی انتشار سریع و موثر آلودگی که منجر به شیوع بیماری های طیور میشود به کل گله است. با استفاده از محصول ضدعفونی کننده طیور Aquazix Plus Ag در آب آشامیدنی طیور در تمامی طول دوره از عدم انتقال عوامل بیماریزا از طریق آب آشامیدنی اطمینان حاصل کنید. این محصول علاوه بر از بین بردن عوامل بیماریزا باعث بهبود فلور گوارشی و در نتیجه بهبود پارامترهای تولید میگردد.
حوضچههای ضدعفونی:
حوضچههای ضدعفونیکننده از نقاط مهم کنترلی در امنیت زیستی بوده که از انتقال عوامل بیماریزای بیماری های طیور از طریق چکمه کارکنان و چرخ خودرو جلوگیری میکند. محصولاتی در حوضچههای ضدعفونیکننده استفاده میشوند باید دارای اثربخشی و ماندگاری بالا، پایدار و سریع الاثر باشند. محصولاتی مانند Microchoc و Zix Virox که جزو باکیفیتترین محصولات ضدعفونی کننده طیور هستند، در حوضچههای ضدعفونی قابل مصرف بوده و عوامل بیماری زا را به طور موثری از بین خواهد برد. همچنین این محصولات در حضور ترکیبات آلی (آلودگی بالای چرخ خودرو) اثربخشی خود را حفظ میکنند.
ضدعفونی خودروهای حمل:
خودروهای حمل دام زنده، لاشه و نهاده از آلودگی بسیار بالایی برخوردار هستند. این خودروها علاوه بر ضدعفونی چرخ نیازمند ضدعفونی بیرون و قسمت بارگیری نیز هستند. برخی از فارمهای پرورش و تولید تجهیزات حمام خودرو داشته که ضدعفونی کننده را به سطح بیرونی خودرو اسپری میکند. در برخی دیگر به صورت دستی محلول ضدعفونی کننده به خودرو اسپری میشود. از محصولات ضدعفونی کننده طیور Microchoc و Zix Virox میتوان جهت ضدعفونی قسمت بیرونی و داخلی خودروها استفاده نمود. این محصولات فاقد اثر خورندگی در دوز توصیه شده بوده و به صورت موثر تمامی پاتوژنها را از بین میبرد.
بیشتر بخوانید: ضدعفونی علیه سالمونلا در زنجیره تولید و بسته بندی تخم مرغ
بیشتر بخوانید: اصول ضدعفونی علیه اسپور
6 دیدگاه