نحوه ضدعفونی هوای مرغداری

عوامل بیماری‌زا از راه‌های متفاوتی وارد سالن و یا مراکز پرورش و تولید طیور می‌شوند. سطوح، آب و هوا سه راه اصلی ورود عوامل بیماری‌زا به محیط فارم هستند. از این بین هوا به عنوان یکی از مهم‌ترین حامل‌ها مورد توجه است زیرا کنترل انتقال میکروارگانیسم‌ها از طریق هوا بسیار مشکل است. بر همین اساس، ضدعفونی هوای مرغداری جزو مهم‌ترین فرایندهایی است که در سالن مرغداری انجام می‌شود. در جدول زیر میکروارگانیسم‌هایی که قادر به انتقال از طریق هوا هستند آمده است:

نام بیماری

عامل بیماری (خانواده)

ویروس

آبله طیور

پاکس ویریده

بیماری نیوکاسل

پارامیکسوویریده

بیماری برونشیت عفونی

کروناویریده

بیماری آنفولانزا

ارتومیکسوویریده

بیماری عفونت حنجره و نای

آلفا هرپس­ویروس

سندروم سر متورم

متانموویروس

بیماری مارک

آلفا هرپس ویروس

لوکوز لنفویید

رتوویروس

انسفالومیلیت پرندگان

ترموویروس

سندروم کاهش تخمگذاری

فلاوی­ویریده

باکتری

پلوروم

سالمونلا

انتریت نکروتیک

کلستردیوم

عفونت­‌های پوستی

استافیلوکوکوس

بیماری کوریزای عفونی

ایوی­باکتریوم

کلامیدوزیس

کلامیدیا

کمپلکس تنفسی طیور

مایکوپلاسما گالیسپتیکوم و مایکوپلاسما سینوویه

هاگ و اسپور قارچ

آسپرژیلوزیس

آسپرژیلوس نایجر، فومیگاتوس و فلاووس

انواع ضدعفونی هوای مرغداری

ضدعفونی هوای سالن توسط ذرات معلق صورت گرفته که بر اساس اندازه‌ی آن می‌تواند متفاوت باشند. به عنوان مثال اندازه ذرات حدود 50 تا 100 میکرون به عنوان مه‌پاشی محسوب می‌شود. هرچه اندازه ذرات کوچکتر باشد به مدت بیشتری در هوا معلق می‌مانند. کمترین اندازه ذرات مربوط به گازدهی با ترکیبات شیمیایی مانند فرمالین پرمنگنات است. فرمالین در ترکیب با پرمنگنات به حالت گازی درآمده و ماندگاری بالایی در هوای سالن دارد. پاشش ذرات در سالن می‌تواند به کمک کمپرسورهای فشار قوی هوا که آب و ترکیبات ضدعفونی‌کننده را به حالت پودری درآورده مصرف شوند. البته دستگاه‌های تجاری وجود داشته که به روش‌های سرد یا گرم محلول ضدعفونی‌کننده را به صورت بخار وارد هوای سالن می‌کنند. هدف مه‌پاشی و یا گازدهی تعیین‌کننده‌ی نوع روش مورد استفاده جهت ضدعفونی هوای سالن است. به عنوان مثال در صورت حضور پرنده در سالن به منظور ضدعفونی به هیچ عنوان نمی‌توان از روش‌های گازی استفاده نمود زیرا باعث تحریک مخاطات و خفگی طیور خواهد شد. بنابراین اندازه‌ی ذرات باید متناسب با هدف استفاده از ضدعفونی‌کننده باشد. اندازه ذرات باید به نحوی بوده که باعث تحریک مخاطات نگردد و اثربخشی لازم را داشته باشد.

هدف از ضدعفونی هوا

ضدعفونی هوای سالن به صورت کلی به دو علت عمده انجام می‌گردد:

  1. ضدعفونی هوای سالن در انتهای دوره
  2. ضدعفونی هوای سالن در حضور پرنده

ضدعفونی هوای سالن مرغداری در انتهای دوره:

هدف از ضدعفونی هوای سالن مرغداری در انتهای دوره علاوه بر از بین بردن پاتوژن‌های معلق، ضدعفونی نقاطی از سالن بوده که خارج از دسترس هستند. همچنین بسیاری از سطوح مانند سقف، شیارهای اتصال سقف به دیوار و دیوار به زمین و به صورت کلی درز و شیار تمامی سطوح که نفوذ ترکیبات ضدعفونی کننده با اسپری به آن‌ها پایین است توسط گازدهی یا نبولیزیشن انتهای دوره قابل ضدعفونی هستند.

ضدعفونی هوای سالن در حضور پرنده:

ضدعفونی هوای سالن در طول دوره ممکن است به دلیل زیر انجام شود:

  1. کاهش بار میکروبی: انواع متفاوت ویروس‌ها، هاگ قارچ، اسپور باکتری و قارچ و حتی برخی از باکتری‌ها مانند سالمونلا می‌توانند وارد هوا شده و حتی به مدت کوتاهی در چرخش باشند. با توجه به حرکت پرندگان در فارم (بال زدن و …) بار میکروبی هوا می‌تواند افزایش یابد. بدین همین دلیل به منظور کاهش بار میکروبی ضدعفونی‌کننده به صورت مه پاشی در گله مصرف می‌شود با علاوه بر افزایش رطوبت هوا، بار میکروبی هوا را نیز کاهش دهد.
  2. ضدعفونی در زمان اپیدمی بیماری‌های خاص: در زمان بروز بیماری‌های همه گیر مانند آنفولانزا و مخصوصا در صورت وجود موارد مثبت در آن منطقه به منظور پیشگیری از ورود ویروس از طریق هوا اقدام به ضدعفونی هوا با مه‌پاش می‌کنند. گرچه ضدعفونی هوا به صورت مستمر امکان پذیر نیست اما محصولات با کیفیت با تکنولوژی اروپایی امکان ضدعفونی هوا تا سه بار در هفته وجود خواهد داشت.

 

ضدعفونی‌­کننده موثر علیه عوامل میکروبی در هوا باید دارای ویژگی­‌های زیر باشد:

  1. وسیع­‌الطیف بوده و بر تمامی پاتوژن­ها در غلظت توصیه شده موثر باشد.
  2. قابلیت استفاده به صورت مه­پاش و مه­پاش حرارتی را داشته باشد.
  3. اثرات توکسیک نداشته باشد.
  4. به هنگام استفاده از آن سوزانندگی نداشته باشد.
  5. بهتر است قابلیت استفاده در حضورحیوان را داشته باشد.

نحوه ضدعفونی هوا

جهت ضدعفونی انتهای دوره در مراکز و سالن پرورش طیور می‌توان از دو محصول زیکس ویروکس ساخت کمپانی ZIX اسپانیا و محصول دزوجرم میکروچوک ساخت کمپانی A.C.I. LABORATORIES کشور فرانسه استفاده نموده. این ترکیبات با بالاترین کیفیت مواد اولیه قادر به از بین بردن تمامی پاتوژن­های موجود در هوا است.

جهت ضدعفونی عفونی هوای سالن در عدم حضور پرنده و در انتهای دوره توسط محصول Zix Virox می‌توان از غلظت 0.5 الی 1 درصد بسته به میزان آلودگی استفاده نمود؛ اما در صورت بروز درگیری‌های اپیزوتیک در دوره‌ی قبلی باید از غلظت 1.5 درصد جهت ضدعفونی بهره برد. همچنین در صورت استفاده از ترمونبولایزر باید از غلظت 15 درصد این محصول در دستگاه استفاده کرد. اما در صورت اقدام به ضدعفونی هوا به هنگام بروز بیماری‌های اپیزوتیک در منطقه و یا کاهش بار میکروبی در حضور پرنده در سالن از غلظت 0.3 درصد استفاده کنید. این غلظت علاوه بر اثربخشی مورد نظر هیچگونه اثر سویی بر سلامت پرنده‌ها نخواهد داشت.

جهت ضدعفونی هوای سالن در انتهای دوره توسط محصول Desogerme Microchoc GBD از محلول 2 درصد در دستگاه نبولایزر استفاده کنید. همچنین در صورت استفاده از دستگاه ترمونبولایزر از محلول کنسانتره جهت ضدعفونی بهره ببرید. هر 1.5 میلی‌لیتر از محلول جهت ضدعفونی یک متر مکعب هوا کافی است.

نقش ضدعفونی هوای سالن مرغداری در امنیت زیستی

امنیت زیستی به معنای کنترل ورود و خروج میکروارگانیسم‌ها به یک محیط ایزوله یا خاص است. بنابراین جهت کنترل ورود عوامل بیماریزا به یک سالن مرغداری یا مرکز جوجه‌کشی باید تمامی راه‌های ورود را کنترل نمود. حامل پاتوژ‌ن‌ها به سه گروه عمده‌ی سطوح‌، آب و هوا تقسیم می‌شوند اما هوا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است:

  1. پاتوژن‌های مهلکی مانند آنفولانزا به طور عمده Air-born بوده و اکثرا از طریق هوا در یک منطقه پخش می‌شوند. اگرچه ورود این عامل به مناطق جغرافیایی خاص توسط پرندگان وحشی صورت می‌پذیرد.
  2. کنترل میکروارگانیسم‌های ورودی از هوا بسیار مشکل بوده و نیازمند فیلتر و تجهیزات خاصی است که قیمت‌های بسیار بالایی دارند.
  3. بسیاری از ویروس‌ها به علت وزن پایینی خود به مدت طولانی در هوا معلق می‌مانند.
  4. ورود عوامل بیماری‌زا از طریق هوا به سرعت در کل گله منتشر شده و میزان شیوع بالایی ایجاد می‌کند.

1 دیدگاه در “نحوه ضدعفونی هوای مرغداری

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

منوی دسته بندی های خود را در تنظیمات سربرگ » موبایل » المنت منو موبایل » نمایش / مخفی » انتخاب منو مشخص کنید.
برای دیدن نوشته هایی که دنبال آن هستید تایپ کنید.

اطلاعیه

وبسمینار مدیریت سلامت کبد در طیور

دکتر امین علیرضایی

دکتر دامپزشک گرایش تغذیه

بررسی عملکرد طبیعی، بیماریهای شایع، راهکارهای درمانی

9 آذرماه 1403 - محل نمایشگاه های المللی شهر آفتاب