تحلیل و بررسی آنتی بیوتیک فوزباک

بخش یک: فوزباک، فسفومایسین نیست!

محصول آنتی بیوتیک فوزباک بدسون آرژانتین فوزباک (FOSBAC) نام تجاری برای محصولی حاوی فسفومایسین و قند فروکتوز 1 و 6 بیس فسفات ساخت شرکت Bedson کشور آرژانتین است. در واقع اتصال قند فروکتوز 1 و 6 بیس فسفات (که دامپزشکان آن را به عنوان گیرنده­ی تله می­‌شناسند) حدود 30 سال پیش توسط شرکت Bedson اختراع شد. فرمولاسیون ویژه­ این محصول باعث تولید آنتی‌بیوتیک با اثریخشی چند برابری نسبت به فسفومایسین شده است.

چند تفاوت فوزباک با کلسیم فسفومایسین:

– فسفومایسین تنها یکی از ترکیبات فعال فرمولاسیون ویژه­ آنتی بیوتیک فوزباک بدسون آرژانتین است.

– در آنتی بیوتیک فوزباک بدسون آرژانتین با استفاده از گیرنده­ی تله اثربخشی چند برابر شده است.

– آنتی بیوتیک فوزباک بدسون آرژانتین برخلاف فسفومایسین فاقد مزه­ تلخ است.

بخش دو: فوزباک با فسفومایسین­/ فروکتوزهای موجود در بازار متفاوت است

1- پارامترهای فیزیکی

1-1- قوام پودر

قوام پودر محصولات مشابه آردی بوده در حالی که محصول Fosbac دارای قوام متراکم‌­تر به صورت دانه­‌های گرانوله کوچک می­‌باشد.

2-1- مزه

محصول فوزباک بر خلاف محصولات مشابه در بازار به هیچ عنوان مزه­‌ی تلخی ندارد. اهمیت این موضوع در آن است که در صورت مصرف دارو با مزه‌­ی تلخ باعث کاهش مصرف آب توسط طیور خواهد شد. گرچه پرندگان جوانه­‌های چشایی کم‌تری نسبت به انسان­‌ها دارند، اما به دلیل وجود جوانه­‌های چشایی و همچنین قسمت­‌هایی در مغز پرندگان مرتبط با حسگرهای طعم می‌­توان نتیجه گرفت که پرندگان نیز مانند پستانداران قادر به حس طعم بوده و استفاده از داروهایی با طعم تلخ می­‌تواند بر میزان مصرف آب و یا غذا (بر اساس نوع تجویز دارو) موثر باشد.

2- پارامترهای شیمیایی

1-1- قند فروکتوز 1 و 6 بیس فسفات

فروکتوز 1 و 6 بیس فسفات (با نام استر هاردن یانگ) قند بیولوژیک مصرفی سلول­‌های پروکاریوت و یوکاریوت است. در واقع قند مصرفی سلول‌­ها جهت شروع گلیکولیز و سپس تنفس هوازی قند فروکتوز 1 و 6 بیس فسفات است. به علت اهمیت متابولیسمی این قند، به صورت انتشار تسهیل شده، انتقال فعال و انتشار ساده توسط باکتری برداشت می‌شود. این قند در واقع یکی از نقاط کلیدی گیرنده­‌ی تله برای باکتری بوده و در صورت استفاده از انواع قند­های دیگر (حتی در صورت اتصال مناسببه آنتی­‌بیوتیک) توسط باکتری برداشت نشده یا به میزان کافی برداشت نمی­‌‎گردد.

2-1- اتصال قند به فسفومایسین

یکی از مهم‌ترین قسمت­‌های فرمولاسیون فوزباک (که تکنولوژی آن در اختیار شرکت Bedson قرار دارد) تکنولوژی و روند ساخت انحصاری اتصال قند فروکتوز 1 و 6 بیس فسفات به فسفومایسین کلسیم است. در صورتی که در محصولات مشابه این اتصال به خوبی انجام نگردد ترکیب ایجاد شده پس از انحال در آب ترکیب آب + قند به همراه آنتی­‌بیوتیک فسفومایسین بوده و با مصرف فسفومایسین به تنهایی هیچ تفاوتی ندارد.

3- میکروبیولوژی و مقاومت دارویی

در مطالعه‌­ای که توسط دکتر پیغمبری و رضایی فر در سال 2013 انجام شد میزان مقاومت باکتریای ای­کلای به Fosbac از بین 31 آنتی­‌بیوتیک پر مصرف در صنعت طیور صفر درصد بوده درحالی که این میزان برای کلستین 93، اریترومایسین 100 و فسفومایسین (ماده موثره) حدود 4 درصد بوده است (لینک رفرنس)

در مطالعه‌­ی انجام شده توسط شرکت BEDSON در جدایه‌­های جدا شده از ضایعات طیور در کشور تایلند میزان مقاومت به FOSBAC صفر درصد بوده است.

در مطالعه­ انجام شده توسط دکتر پیغمبری و یزدانی در سال 2008 در بین جدایه‌­های ایکلای و سالمونلا جدا شده از ضایعات طیور گوشتی تنها آنتی­‌بیوتیک FOSBAC قادر به اثربخشی 100 درصدی در بین 32 آنتی­بیوتیک مصرفی بوده است. آنتی­‌بیوتیک­‌های پرمصرفی مانند انروفلوکساسین، کلستین، داکسی سایکلین و جنتامایسین دارای اثربخشی نامطلوبی نسبت به FOSBAC بوده­‌اند. (لینک رفرنس).

در مطالعه­‌ی انجام شده توسط دکتر کفشدوزان و همکاران در سال 2012 به روی سویه­‌های جدا شده از لاشه­‌ی طیور در شهر سمنان آنتی­بیوتیک FOSBAC دارای کم‌ترین مقاومت آنتی­‌بیوتیکی در بین 17 آنتی­‌‍بیوتیک پرمصرف طیور را داشته است. درحالی که 100 درصد جدایه‌­های به آنتی­‌بیوتیک‌هایی مانند اریترومایسین و اکسی تتراسایکلین مقاوم بوده­‌اند (لینک رفرنس).

در مطالعه­‌ی انجام شده توسط دکتر پیغمبری و همکاران در سال 94 به روی مقاومت آنتی­‌بیوتیکی سویه­‌های ای­کلای و سالمونلای جدا شده از گله­‌های مادر گوشتی استان­‌های مختلف ایران، محصول FOSBAC کم‌ترین مقاومت آنتی‌­بیوتیکی را نسبت به آنتی­‌بیوتیک­‌های پر مصرفی مانند فوزومیکس (فسفومایسین کلسیم/فروکتوز شرکت رویان) انروفلوکساسین، کلستین، فلورفنیکول و تتراسایکلین داشته است (لینک رفرنس).

در مطالعه­ انجام شده توسط دکتر پیغمبری و همکاران در سال 92 به روی سویه­‌های سالمونلای جدا شده از گله‌­های گوشتی اطراف شهر قائمشهر مازندران داروی FOSBAC آنتی‌بیوتیک میان 30 آنتی­‌بیوتیک پرمصرف طیور بوده که هیچگونه مقاومتی علیه آن وجود نداشته است. (لینک رفرنس).

در مطالعه­‌ی شرکت BEDSON تفاوت فسفومایسین کلسیم با FOSBAC در آزمایش IN VITRO به تصویر کشیده شده است:

همانطور که در تصویر بالا مشخص است داروی FOSBAC قادر به اثربخشی با نصف دز نسبت به فسفومایسین کلیسیم می‌­باشد.

4 – پارامترهای تولیدی

در مطالعه­‌ی انجام شده توسط دکتر پیغمبری و یزدانی در سال 2016 مصرف فوزباک علاوه بر کاهش مرگ و میر در گله باعث افزایش مصرف غذا و کاهش ضریب تبدیل در جوجه‌های گوشتی شده است. (لینک رفرنس)

همچنین در مطالعه­‌ی دیگری توسط دکتر متقی و همکاران در سال 2017، مصرف FOSBAC هیچگونه اثر سویی بر عملکرد کبد (آنزیم‌­های کبدی) نداشته و هیچگونه عارضه‌­­ای ایجاد نکرده است. (لینک رفرنس)